Zhambyl Zhabayev'in 175. yıldönümü: (neredeyse) 100 yıllık fiziksel yaşamını geride bırakan bir şair

Zhambil Zhabev. Fotoğraf kredisi: Bilimdinews.kz.
Zhambil Zhabev (Resimde) sadece büyük bir Kazak şairi değil, çok farklı dönemleri birleştiren neredeyse efsanevi bir figür haline geldi. Yaşam süresi bile benzersizdir: 1846'da doğdu, 22 Haziran 1945'te - Almanya'da Nazizmin yenilgisinden haftalar sonra öldü. 100. yaş gününü, yüzüncü yılını kutlamak için daha sekiz ayı kalmıştı. yazıyor Dmitry Babiç in Kazakistan'ın Bağımsızlığı: 30 Yıl, Op-Ed.  

Şimdi 175. yaş gününü kutluyoruz.

İki büyük Rus şairi olan Mikhail Lermontov'un ölümünden sadece dört yıl ve Alexander Puşkin'in ölümünden dokuz yıl sonra doğan Zhambyl. Mesafeyi hissetmek için, görüntülerinin bize sadece ressamlar tarafından getirildiğini söylemek yeterli - kanlı düellolarda erken ölümleri sırasında fotoğraf yoktu. Zhambyl onlarla aynı havayı soludu…

Ama Zhambyl aynı zamanda babalarımızın çocukluğunun vazgeçilmez hatırası, çok yakın görünen, sadece gazetelerdeki sayısız fotoğraf sayesinde “bizden biri” değil, her daim yeşil “dede figürü”. Ama hepsinden önemlisi, Kazakistan, doğası ve insanları hakkında güzel ama aynı zamanda kolay anlaşılır dizeleri sayesinde. Ama sadece anavatan hakkında değil - Kazakistan'ın kalbinden şarkı söyleyen Zhambyl, II.

Şairin 70-1938 yıllarında yaşadığı Almatı'ya 1945 km uzaklıkta bulunan Zhambyl Zhabayev müzesinin oturma odası. Fotoğraf kredisi: Yvision.kz.

Birisi bu iki dünyayı – “Çarlık dönemi” öncesi Kazakistan, Puşkin ve Lermontov zamanları – ve Sovyetler Birliği'nin sonunu ve bağımsız Kazakistan'ın başarısını gören bizim neslimiz arasında bağlantı kurabilir mi?

Böyle tek bir figür var – Zhambyl.

reklâm

Dünya çapındaki şöhretinin 1936 civarında, 90 yaşındayken kendisine gelmesi şaşırtıcı. “Asla öğrenmek için çok yaşlı değilsin” – bu güven verici bir ifade. Ama “şöhret için asla çok yaşlı değilsin” daha da güven verici. Zhambyl 1936'da Kazak şair Abdilda Tazhibayev'in Zhambyl'i Sovyetler Birliği'nin (aksakal) “bilge yaşlı adamı” pozisyonu için önermesiyle ünlendi. Zhambyl yarışmayı hemen kazandı: O sadece daha yaşlı değildi (Dağıstanlı rakibi Süleyman Stalski, 23 yaş daha gençti), Zhambyl kesinlikle daha renkliydi. Eski Taraz kasabası yakınlarında büyüyen Zhambyl, 14 yaşından beri dombura çalıyor ve 1881'den beri yerel şiir yarışmaları (aitys) kazanıyor. Zhambyl, geleneksel Kazak kıyafetleri giyiyordu ve geleneksel protein açısından zengin kıyafetleri tercih ediyordu. bozkırların diyeti, bu kadar uzun yaşamasına izin verdi. Ama kesinlikle daha fazlası vardı - Zhambyl gerçekten de bir şairdi.

Almatı'daki Zhambyl Zhabayev için bir anıt.

Eleştirmenler (ve bazı muhalifler) Zhambyl'i "siyasi şiir yazmakla", Sovyetler Birliği'nin gücü (ki bu her zaman doğru değildi) tarafından kör olmakla suçluyor. Bu ifadede bazı olgusal gerçekler var, ancak bunun için estetik bir gerçek yok. Bağımsız Senegal'in efsanevi ilk başkanı Leopold Senghor da, bazıları 20. yüzyılın siyasi "güçlü adamlarının" "gücü" ve "gücü" hakkında siyasi ayetler yazdı. Ama Senghor bu dizeleri içtenlikle yazdı ve edebiyat tarihinde kaldı. Ve Senghor, hayran olduğu siyasi güçlü adamlardan çok daha onurlu bir pozisyonda tarihte kaldı.

1941-1944 yıllarında şehirlerinin Naziler tarafından kuşatılması sırasında korkunç bir kıtlığa maruz kalan Leningrad (şimdi St.Petersburg) halkı Zhambyl için, GERÇEKTEN onun çocuklarıydılar. Zhambyl, dizelerinde, sarayları ve köprüleri kendisinden çok uzakta olan Baltık denizi kıyısındaki o heybetli imparatorluk kentinde açlıktan ölen 1 milyondan fazla insandan her birinin acısını hissetmiştir. Şiir için mesafeler önemli değildir. Önemli olan duygudur. Ve Zhambyl'in güçlü bir duygusu vardı. 95 yaşındaki bir adamın dizelerini okurken bunu hissedebilirsiniz:

Leningraders, benim çocuklarım!

Senin için - elmalar, en iyi şarap kadar tatlı,

Sizin için - en iyi cins atlar,

Savaşçılarınız, en zorlu ihtiyaçlarınız için…

(Kazakistan elmaları ve at yetiştirme gelenekleri ile ünlüydü.)

Leningraders, aşkım ve gururum!

Bakışlarım dağlardan süzülsün,

Kayalık sırtların karlarında

Sütunlarını ve köprülerini görebiliyorum,

Bahar selinin sesinde,

Acını, ıstırabını hissedebiliyorum…

(Dmitry Babich tarafından tercüme edilen ayetler)

Zhambyl'in genç bir meslektaşı diyebileceği ünlü Rus şair Boris Pasternak (1891-1960), Zhambyl'in temsil ettiği halk şiirine büyük saygı duymuş, bu ayetler hakkında “şair olayları olmadan önce görebilir” ve şiir hakkında yazmıştır. sembolik özünde bir “insanlık durumunu” yansıtır.

Bu kesinlikle Zhambyl için geçerlidir. Uzun yaşamı ve çalışması, bir insanlık durumu hikayesidir.  

Bu makaleyi paylaş: